แนวโน้มการลงทุนของประเทศลาวในปี พ.ศ. ๒๕๖๒

ข่าวต่างประเทศ 28 Feb 2019

ประเทศลาวมักถูกกล่าวว่าเป็น "แหล่งพลังงานไฟฟ้าของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้" แม้จะเป็นหนึ่งในประเทศที่เล็กที่สุดในอาเซียนที่ประชากรทั้งหมดของประเทศมีประชากรน้อยกว่าสิบล้านคนก็ตาม ประเทศลาวตั้งอยู่ระหว่างจีนกับประเทศเพื่อนบ้านในอาเซียนที่มีความก้าวหน้าทางเศรษฐกิจมากขึ้นคือเวียดนามและไทย ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมาภาคพลังงานของประเทศได้พบกับการลงทุนขนาดใหญ่เป็นส่วนใหญ่เนื่องจากทรัพยากรพลังงานน้ำตามธรรมชาติของประเทศ
ด้านภาพรวมประสิทธิผลทางเศรษฐกิจนั้นในปี พ.ศ. ๒๕๖๑ นั้น ประเทศลาวมีอัตราการเติบโตประมาณร้อยละ ๗ ในปีที่ผ่านมาซึ่งเป็นหนึ่งในประเทศที่มีการดำเนินงานที่ดีที่สุดในอาเซียน โดยค่า GDP ของประเทศลาวเพิ่มขึ้นจาก ๑๗,๐๐๐ ล้านเหรียญสหรัฐในปี พ.ศ. ๒๕๖๐ เป็น ๑๘.๓ พันล้านดอลลาร์สหรัฐ ในปี พ.ศ. ๒๕๖๑ กระแสเงินลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศเพิ่มขึ้นจาก ๖๖๐ ล้านดอลลาร์สหรัฐในปี พ.ศ. ๒๕๖๐ เป็น ๑.๖ พันล้านดอลลาร์ในปี พ.ศ. ๒๕๖๑ นอกจากนี้ภาคไฟฟ้าการก่อสร้างและการท่องเที่ยวก็ทำได้ดีเช่นกัน นอกจากนี้โครงการลงทุนในด้านไฟฟ้าพลังน้ำและการขนส่งรวมถึงการเชื่อมโยงทางรถไฟจากจีนไปยังเมืองหลวงเวียงจันทน์ก็ได้มีการเปิดตัวอีกด้วย อย่างไรก็ตามในปีเดียวกันนี้ ธุรกิจการเกษตรและการส่งออกได้ประสบปัญหาเนื่องจากเกิดน้ำท่วมหลายครั้งที่ส่งผลเป็นการขัดขวางการขนส่งและสร้างความเสียหายแก่พืชผล
ด้านบรรยากาศการลงทุน แม้รัฐบาลจะยินดีต้อนรับการลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศ แต่ก็ยังมีอุปสรรคอีกหลายประการ เศรษฐกิจตลาดเสรีในท้องถิ่นรวมกับกลไกการควบคุมของรัฐคอมมิวนิสต์ที่แข็งแกร่งทำให้การลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศมีความซับซ้อนบางส่วน ข้อกำหนดสำหรับนักลงทุนต่างชาติให้ปฏิบัติตามกฎหมายพิเศษโดยเฉพาะอย่างยิ่งที่เกี่ยวข้องกับพื้นที่ยุทธศาสตร์เช่นการทำเหมืองและพลังงานน้ำที่รัฐบาลส่วนใหญ่ต้องอนุมัติโครงการ ส่งผลให้ความต้องการที่จะใช้พันธมิตรท้องถิ่นในขณะที่ลงทุนในโครงการขนาดใหญ่เกิดความไม่แน่นอนทางกฎหมาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องปัญหาความโปร่งใสอาจเป็นอุปสรรคต่อนักลงทุน กฎหมายที่มีอยู่จำนวนมากยังไม่ชัดเจนหากไม่ขัดแย้ง
ทั้งนี้ ในปี พ.ศ. ๒๕๕๙ กฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมการลงทุน ก็ได้ชี้แจงนโยบายการลงทุนและแนะนำมาตรการภาษีที่ครอบคลุม เช่นเดียวกับในประเทศอาเซียนอื่น ๆ เขตเศรษฐกิจพิเศษ (Special Economic Zones: SEZs) เป็นช่องทางหลักในการลงทุนในต่างประเทศ กฎหมายการลงทุนจากต่างประเทศเอื้อต่อการจัดตั้ง SEZ อย่างไรก็ตามในปี พ.ศ. ๒๕๖๑ มีการจัดตั้ง SEZ ที่วางแผนไว้เพียง ๑๒ จาก ๔๐ รายการ ในเดือนเมษายน 2018 มีการออกกฎหมายใหม่เกี่ยวกับทรัพย์สินทางปัญญา ซึ่งทำให้สามารถคัดค้านเครื่องหมายการค้าการออกแบบอุตสาหกรรมและการจดทะเบียนสิทธิบัตรได้อย่างง่ายดายภายใน ๖๐ ถึง ๙๐ วัน โดยรวมแล้วกฎหมายกำหนดกรอบการกำกับดูแลที่ชัดเจนว่าน่าเชื่อถือและโปร่งใสสำหรับนักลงทุนต่างชาติ
การพัฒนาทางเศรษฐกิจของลาวส่วนใหญ่ได้รับการสนับสนุนจากการลงทุนขนาดใหญ่ในภาคพลังงานน้ำ อย่างไรก็ตามในปี พ. ศ. ๒๕๖๑ เขื่อน Xe-Pian Xe-Namnoy ได้พังทลายลงและได้รับผลกระทบมากถึง ๑๖,๐๐๐ คน รัฐบาลกล่าวว่าสาเหตุของภัยพิบัตินั้นเกิดจากการก่อสร้างที่ต่ำกว่ามาตรฐาน
ในขณะเดียวกันก็ระบุว่าต้องการผลิตไฟฟ้าพลังน้ำให้เป็นแหล่งรายได้ของรัฐที่ใหญ่ที่สุดภายในปี พ.ศ. ๒๕๖๘ ทั้งนี้ด้วยเขื่อนที่มีอยู่ ๕๑ แห่ง, ๔๖ แห่งที่อยู่ระหว่างการก่อสร้าง และ ๑๑๒ แห่ง อยู่ในช่วงของการพัฒนา ทั้งนี้พลังงานน้ำเป็นส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศลาว ในขณะที่ยังไม่ชัดเจนว่าจะมีการวางกรอบกฎเกณฑ์ที่เข้มงวดมากขึ้นสำหรับโครงสร้างพื้นฐานไฟฟ้าพลังน้ำ การเปลี่ยนแปลงที่สำคัญในกฎระเบียบด้านสิ่งแวดล้อมยังไม่น่าเป็นไปได้เนื่องจากศักยภาพของพลังงานน้ำในฐานะสิ่งที่ทำรายได้สูงสำหรับรัฐบาล
อนึ่ง แนวโน้มการเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศลาว ในปี พ.ศ. ๒๕๖๒ นั้นเป็นไปในเชิงบวก แต่อัตราการเติบโตของ GDP ของประเทศคาดว่าจะลดลงเล็กน้อยประมาณร้อยละ ๖.๕ โดยคาดการณ์ว่าจะได้แรงหนุนจากภาคการผลิตชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์และภาคพลังงานเป็นหลัก ภาคการท่องเที่ยวมีศักยภาพในการเติบโตเนื่องจากมีนักท่องเที่ยวจากประเทศนอกกลุ่มอาเซียนเพิ่มขึ้น โดยรวมแล้วโรงไฟฟ้าพลังน้ำจะยังคงเป็นแรงผลักดันการเติบโตที่สำคัญ เนื่องจากภาคพลังงานส่วนใหญ่มาจากการส่งออกการลงทุนในโครงการเพื่อปรับปรุงการเชื่อมต่อกับตลาดพลังงานของจีนเวียดนามและไทยจะเป็นจุดสนใจของ FDI

(เรียบเรียงจาก https://www.aseanbriefing.com/news/2019/02/08/laos-investment-outlook-2019.html)