BANNER

(TH) แบบนี้ก็ได้หรือ! แอฟริกาใต้ออกกฎหมายฉบับใหม่ให้รัฐเวนคืนที่ดินได้ โดยไม่ต้องจ่ายค่าชดเชย


 ข่าวต่างประเทศ      03 Mar 2025

  


                    ประธานาธิบดี Cyril Ramaphosa ของแอฟริกาใต้ได้ลงนามในกฎหมายที่ให้อำนาจรัฐในการยึดที่ดินของประชาชนโดยไม่ต้องจ่ายค่าชดเชย ซึ่งการกระทำดังกล่าวทำให้เกิดความขัดแย้งกับสมาชิกหลายคนในพรรคร่วมรัฐบาลของเขา
                    ทั้งนี้ เป็นเวลากว่า ๓๐ ปีแล้ว หลังจากที่ระบบการแบ่งแยกชนชั้นจากสีผิวหรือการเหยียดสีผิวได้สิ้นสุดลง แต่ที่ดินทำกินในแอฟริกาใต้นั้นมีคนผิวสีเป็นเจ้าของเพียงเล็กน้อยเท่านั้น และพื้นที่ส่วนใหญ่ยังถูกครอบครองโดยคนผิวขาว
                    แม้ว่าพรรค ANC ของประธานาธิบดี Cyril Ramaphosa จะยกย่องกฎหมายดังกล่าวว่าเป็น ก้าวสำคัญในการเปลี่ยนแปลงประเทศ แต่สมาชิกบางคนในรัฐบาลผสมไม่เห็นด้วยกับกฎหมายนี้ พวกเขากล่าวว่ากฎหมายดังกล่าวมีสาระสำคัญในการระบุถึงวิธีการเวนคืนและหลักเกณฑ์ในการเวนคืนทรัพย์สินต่าง ๆ โดยเฉพาะที่ดิน ซึ่งเข้ามาแทนที่กฎหมาย Expropriation Act of 1975 ในยุคก่อนประชาธิปไตย ที่เคยกำหนดให้รัฐต้องจ่ายเงินชดเชยให้กับเจ้าของที่ดินที่รัฐต้องการยึดที่ดินมาภายใต้หลักการ “ผู้ซื้อยินดี ผู้ขายเต็มใจ (willing seller, willing buyer)”
                    โดยกฎหมายการเวนคืนฉบับใหม่จะอนุญาตให้รัฐสามารถเวนคืนที่ดินโดยไม่ต้องจ่ายค่าชดเชย ในกรณีที่การเวนคืนนั้นเป็นไปเพื่อความยุติธรรมและเพื่อประโยชน์สาธารณะ ซึ่งรวมถึงกรณีที่ทรัพย์สินนั้นไม่ได้ถูกใช้ประโยชน์ ไม่มีการดูแลแก้ไขให้ดีขึ้น ไม่มีการก่อให้เกิดรายได้จากทรัพย์สินนั้น หรือทรัพย์สินนั้นอาจก่อให้เกิดความเสียหายแก่ประชาชน
                    อย่างไรก็ตาม Vincent Magwenya โฆษกของประธานาธิบดี กล่าวว่า ภายใต้กฎหมายนี้รัฐจะไม่สามารถเวนคืนทรัพย์สินของประชาชนโดยพลการหรือเพื่อจุดประสงค์อื่นนอกเหนือจากประโยชน์สาธารณะได้ โดยรัฐจะต้องพยายามทำข้อตกลงร่วมกับเจ้าของที่ดิน และหากทั้งสองฝ่ายไม่สามารถบรรลุข้อตกลงก็ร่วมกันได้จึงดำเนินการเวนคืนเป็นลำดับต่อไป ทั้งนี้ การลงนามของประธานาธิบดีในกฎหมายดังกล่าวเกิดขึ้นหลังจากที่มีการปรึกษาหารือเป็นเวลากว่า ๕ ปี และประธานาธิบดีได้มีการจัดตั้งคณะกรรมการขึ้นมาโดยเฉพาะเพื่อดูแลและพิจารณาในประเด็นดังกล่าวโดยได้มีพรรคการเมืองต่าง ๆ ออกมาแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับกฎหมายนี้ รวมถึงพรรค Democratic Alliance (DA) ซึ่งเป็นพรรคการเมืองที่ใหญ่เป็นอันดับ ๒ ในกลุ่มรัฐบาลเอกภาพแห่งชาติ (Government of National Unity: GNU) ทางพรรคได้มีการคัดค้านกฎหมายฉบับนี้อย่างรุนแรง และได้ปรึกษาหารือกับทนายความของพรรคแล้ว ระบุว่าแม้ที่ผ่านมาทางพรรคจะมีการสนับสนุนกฎหมายหลายฉบับที่เกี่ยวข้องกับการเวนคืนที่ดิน แต่พวกเขาก็ไม่เห็นด้วยกับกระบวนการตรากฎหมายฉบับนี้ของรัฐสภา
                    ส่วนพรรค Freedom Front Plus ซึ่งเป็นพรรคการเมืองที่มีเป้าหมายในการปกป้องสิทธิของชนกลุ่มน้อยและเป็นพรรคการเมืองในกลุ่มรัฐบาลเอกภาพแห่งชาติ (Government of National Unity: GNU) ได้ให้คำมั่นว่าจะตรวจสอบความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของกฎหมายฉบับนี้ และจะทำทุกวิถีทางเพื่อแก้ไขหากพบว่ากฎหมายนี้ขัดต่อรัฐธรรมนูญ โดยพวกเขามุ่งเป้าไปที่ประเด็นที่ว่าการดำเนินการภายใต้กฎหมายฉบับนี้อาจเป็นการละเมิดกรรมสิทธิ์ในที่ดินส่วนบุคคล
                    ทางด้านพรรค Economic Freedom Fighters ซึ่งเป็นที่รู้จักในนามพรรคที่มีมุมมองแบบสุดโต่งเกี่ยวกับการจัดสรรที่ดินของรัฐ พวกเขาเรียกการกระทำตามกฎหมายดังกล่าวว่าเป็น “การหลบเลี่ยงกฎหมาย” ของรัฐบาล ทางพรรคยังกล่าวอีกว่ากฎหมายนี้จะไม่ช่วยแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับการเวนคืนที่ดินในแอฟริกาใต้ใด ๆ ทั้งสิ้น

ข่าวประจำวันที่ ๒๖ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๘
แปลและเรียบเรียงจาก https://www.bbc.com/news/articles/cvg9w4n6gp5o
*บทความในเว็บไซต์เป็นผลงานทางวิชาการของผู้เขียนเว็บไซต์ LawforASEAN / สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา
ไม่จำเป็นต้องเห็นพ้องด้วย

 

© 2017 Office of the Council of State.