การกระทำความผิดในอวกาศ: แคนาดาเสนอกฎหมายใหม่เพื่อลงโทษนักบินอวกาศที่ก่ออาชญากรรมในพื้นที่อวกาศ

ข่าวต่างประเทศ 31 May 2022

          นักบินอวกาศแคนาดาที่ก่ออาชญากรรมบนดวงจันทร์อาจต้องรับโทษภายใต้กฎหมายใหม่ที่ขยายเขตอำนาจศาลไปยังพื้นที่อวกาศ
          กฎหมาย Civil Lunar Gateway Agreement Implementation Act เป็นกฎหมายที่ได้ระบุไว้ในงบประมาณของประเทศ ประจำปี ค.ศ. ๒๐๒๒ โดยผ่านการพิจารณาวาระแรกสภาสามัญชนแคนาดาเมื่อช่วงปลายเดือนเมษายน การบังคับใช้กฎหมายครอบคลุมพื้นที่บนดวงจันทร์และสถานีอวกาศ Lunar Gateway ซึ่งนาซากล่าวว่าจะมีบทบาทสำคัญในการส่งมนุษย์ไปยังดาวอังคาร ซึ่งประเทศแคนาดาเข้าร่วมโครงการสถานีอวกาศ Lunar Gateway ที่มีสหรัฐอเมริกาเป็นผู้นำเมื่อปี ค.ศ. ๒๐๑๙ และวางแผนที่จะส่งหุ่นยนต์ที่มีความยาว ๘.๕ เมตรที่ชื่อ Canadarm3 ไปยังสถานี
          กฎหมายใหม่อยู่ระหว่างการพิจารณาของรัฐสภา มีสาระสำคัญเป็นการขยายขอบเขตการบังคับใช้กฎหมายของประเทศไปยังพื้นที่อวกาศ การกระทำใดที่เป็นความผิดตามกฎหมายในประเทศจะเป็นความผิดตามกฎหมายใหม่เมื่อได้กระทำบนยานอวกาศที่กำลังเดินทางไปยังสถานีอวกาศ Lunar Gateway บนสถานีอวกาศ และบนดวงจันทร์ ซึ่งในทางกฎหมายมีความเป็นไปได้ที่นักบินอวกาศจะโจรกรรมหรือใช้ความรุนแรงต่อผู้อื่นแม้อยู่ในสภาวะความถ่วงเป็นศูนย์
          ปัจจุบันสถานีอวกาศนานาชาติ (International Space Station: ISS) เป็นสถานที่นอกโลกเพียงแห่งเดียวที่มนุษย์สามารถอยู่อาศัยได้ในระยะยาวได้ค้นพบวิธีการบังคับใช้กฎหมายในอวกาศ ประเทศต่าง ๆ สามารถควบคุมส่วนประกอบของสถานีที่ตนเป็นเจ้าของ เช่น ห้องปฏิบัติการ ในกรณีขององค์การอวกาศยุโรป (European Space Agency: ESA) กฎหมายของประเทศสมาชิกสหภาพยุโรปจะนำไปบังคับใช้โดยองค์กร ESA ซึ่งแนวทางขององค์การอวกาศยุโรประบุว่า ระบบกฎหมายนี้ยอมรับเขตอำนาจศาลของประเทศหุ้นส่วนและอนุญาตให้มีการใช้กฎหมายของประเทศในขอบเขตต่าง ๆ เช่น ความรับผิดทางอาญา ความรับผิดทางแพ่ง และการคุ้มครองสิทธิในทรัพย์สินทางปัญญา
          นอกจากข้อตกลงสถานีอวกาศนานาชาติ สนธิสัญญาว่าด้วยหลักเกณฑ์การดำเนินกิจการของรัฐในการสำรวจและใช้อวกาศภายนอก รวมทั้งดวงจันทร์และเทหะในท้องฟ้าอื่น ๆ ค.ศ. ๑๙๖๗ (1967 United Nations Outer Space Treaty) เป็นหนึ่งในพื้นฐานของกฎหมายอวกาศ ซึ่งกำหนดกฎทั่วไปสำหรับการสำรวจอวกาศและข้อผูกพันในการใช้ประโยชน์จากดวงจันทร์และวัตถุท้องฟ้าอื่น ๆ เพื่อวัตถุประสงค์เกี่ยวกับสันติภาพและจะไม่มีประเทศใดที่สามารถอ้างสิทธิ์ในอวกาศได้
          การตั้งคำถามเกี่ยวกฎหมายอวกาศถูกกล่าวถึงในเดือนสิงหาคม ค.ศ. ๒๐๑๙ เมื่อ Anne McClain นักบินอวกาศชาวอเมริกาถูกกล่าวหาว่ากระทำความผิด ซึ่งเป็นอาชญากรรมที่เกิดขึ้นในอวกาศครั้งแรก โดย Summer Worden ภรรยาผู้เหินห่างอ้างว่าถูกนักบินอวกาศคนดังกล่าวเข้าถึงบัญชีธนาคารของตนขณะทำการบินและได้ถูกตั้งข้อหากลับในเวลาต่อมา
          เมื่อมีการก่ออาชญากรรมในอวกาศย่อมเกี่ยวข้องกับแง่มุมทางกฎหมาย ซึ่งในปี ค.ศ. ๒๐๑๙ บทความของศาสตราจารย์ Ram Jakhu จากมหาวิทยาลัยแมคกิลล์ (McGill University) เมืองมอนทรีออล อธิบายถึงกรณีที่เกิดขึ้นโดยชี้ให้เห็นว่าคู่กรณีทั้งสองฝ่ายเป็นพลเมืองของประเทศสหรัฐอเมริกา และทรัพย์สินที่เกี่ยวข้องอยู่ในประเทศสหรัฐอเมริกา อาชญากรรมดังกล่าวจึงถือว่าอยู่ภายใต้อำนาจการจัดการของประเทศสหรัฐฯ จึงใช้กฎหมายของสหรัฐอเมริกาบังคับ
          กิจกรรมของมนุษย์ในอวกาศที่เพิ่มมากขึ้น ทำให้ลักษณะของอาชญากรรมซับซ้อนยิ่งขึ้นตามไปด้วย จึงจำเป็นที่จะต้องมีแนวทางแก้ไขปัญหาที่เหมาะสม ศาสตราจารย์ Jakhu อธิบายเพิ่มเติมว่าในช่วงที่มนุษย์เข้าใกล้ความเป็นไปได้ของการอยู่อาศัยและทำงานในอวกาศ ระบบบริหารจัดการศูนย์กลางในระดับสากลมีความสำคัญในการทำให้ประเทศ บุคคล และสถาบันที่เกี่ยวข้องกับการใช้พื้นที่อวกาศอยู่ภายใต้ระบบกฎหมายและเขตอำนาจรัฐเดียวกัน

ข่าวประจำวันที่ ๕ พฤษภาคม ๒๕๖๕
เรียบเรียงจาก https://www.euronews.com/next/2022/05/05/outlaws-in-orbit-canada-to-introduce-a-new-law-to-punish-astronauts-committing-crime-in-sp