ศาลของประเทศญี่ปุ่นยอมรับการเปลี่ยนแปลงสถานะทางเพศแม้ว่าจะมิได้มีการผ่าตัดแปลงเพศ

ข่าวต่างประเทศ 31 Aug 2024

เมื่อวันพุธที่ผ่านมา (๑๐ กรกฎาคม ๒๕๖๗) ศาลของประเทศญี่ปุ่นได้มีคำพิพากษาโดยเห็นชอบกับการเปลี่ยนแปลงสถานะทางเพศของคนข้ามเพศ (Transgender) ในทะเบียนครอบครัวจากชายเป็นหญิงได้ โดยไม่ต้องมีการผ่าตัดแปลงเพศตามคำร้องของทนายความของผู้ร้อง
เมื่อเดือนตุลาคมปีที่แล้ว ศาลสูงสุดแห่งเมืองฮิโรชิมาได้มีคำพิพากษาภายหลังจากศาลฎีกาแห่งประเทศญี่ปุ่นเห็นว่า บทบัญญัติแห่งกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับภาวะความไม่พึงพอใจในเพศของตนเอง (Gender Dysphoria) นั้นขัดต่อรัฐธรรมนูญ เนื่องจากความจำเป็นที่ต้องมีการผ่าตัดแปลงเพศนั้นส่งผลกระทบต่อการลดประสิทธิภาพของความสามารถในการเจริญพันธุ์ ซึ่งเป็นเงื่อนไขประการหนึ่งในการเปลี่ยนแปลงสถานะทางเพศในทะเบียนครอบครัว
อย่างไรก็ดี ศาลสูงยังมิได้พิจารณาเงื่อนไขที่กำหนดไว้ในข้อกำหนดอื่น ๆ ซึ่งทำให้เกิดข้อบังคับในลักษณะที่ว่าบุคคลนั้นต้องมีลักษณะภายนอกคล้ายคลึงกับเพศที่ต้องการ และจำเป็นต้องได้รับการผ่าตัดแปลงเพศ และประเด็นนี้ได้ถูกส่งกลับไปพิจารณายังศาลสูง ในวันพิพากษาดังกล่าวศาลสูงได้วินิจฉัยว่า มีข้อสงสัยว่าข้อกำหนดเรื่องของลักษณะที่ต้องปรากฏข้างต้นนั้นขัดต่อรัฐธรรมนูญ
ทั้งนี้ ศาลสูงได้กล่าวว่า ไม่ว่าการผ่าตัดแปลงเพศนั้นเป็นสิ่งที่จำเป็นหรือไม่ เนื่องจากการรักษาทางกายภาพสำหรับภาวะความไม่พึงพอใจในเพศของตนเอง (Gender dysphoria) นั้นมีความแตกต่างกัน
ในแต่ละรายกรณี
ข้อกำหนดดังกล่าวก่อให้เกิดข้อจำกัดที่มากเกินไป ซึ่งบังคับให้ผู้ที่มีภาวะความไม่พึงพอใจในเพศของตนเอง (Gender dysphoria) ต้องเข้ารับการผ่าตัดทางร่างกาย หรือละทิ้งการตัดสินทางกฎหมายเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงสถานะทางเพศ โดยศาลระบุจากการอ้างถึงข้อสงสัยว่าเรื่องดังกล่าวนี้ขัดต่อรัฐธรรมนูญ
สำหรับข้อบังคับเรื่องลักษณะที่ปรากฎ ศาลกล่าวว่าควรมีเหตุอันเพียงพอหากหากอวัยวะเพศภายนอกของคนข้ามเพศนั้นไม่ก่อให้เกิดข้อสงสัยใด ๆ
การบำบัดด้วยฮอร์โมนมักเป็นการรักษาให้แก่ผู้คนที่มีภาวะความไม่พึงพอใจในเพศของตนเอง (Gender dysphoria) โดยศาลกล่าวเสริมว่า มีการยืนยันทางการแพทย์ว่าการเปลี่ยนแปลงนั้นจะเกิดขึ้น
ต่อรูปลักษณ์ของอวัยวะเพศภายนอกภายหลังจากการรักษา
ส่วนผู้ร้องนั้น ศาลระบุว่าได้มีการรับรองความเป็นสตรีในส่วนต่าง ๆ ของผู้ร้องแล้ว
คำตัดสินในวันนี้จะส่งผลกระทบต่อการตัดสินในคดีอื่น ๆ ที่คล้ายกันของศาลครอบครัว เนื่องจากทิศทางการตัดสินมีความชัดเจน Kazuyuki Minami ทนายความของผู้ร้องกล่าว
“ความปรารถนาของฉันตั้งแต่ยังจำความได้นั้นก็เป็นจริงในที่สุด” ผู้ร้องได้กล่าวผ่านมาทางทนาย “ฉันดีใจมากที่ได้หลุดพ้นจากความยากลำบากต่อการใช้ชีวิต เนื่องจากช่องว่างระหว่างเพศในชีวิตทางสังคมของฉันกับสถานะเพศที่ระบุตามทะเบียนครอบครัว”

ข่าวประจำวันที่ ๑๐ กรกฎาคม ๒๕๖๗

แปลและเรียบเรียงจาก https://japannews.yomiuri.co.jp/society/crime-courts/20240710-197916/

*บทความในเว็บไซต์เป็นผลงานทางวิชาการของผู้เขียนเว็บไซต์ LawforASEAN / สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา
ไม่จำเป็นต้องเห็นพ้องด้วย